خرید، دیگر صرفاً رفتاری برای تأمین ضروریات زندگی نیست. در سال‌های اخیر، به خصوص در جوامع شهری، خرید کردن به ابزاری برای جبران فقدان‌های عاطفی و ترمیم روانی تبدیل شده است. روانشناسان بر این باورند که بسیاری از افرادی که با احساساتی چون تنهایی، اضطراب، استرس یا کاهش عزت نفس روبه‌رو هستند، ناخودآگاه به سراغ فروشگاه‌ها می‌روند. خرید یک هدیه برای خود یا یک کالای جدید می‌تواند به‌طور موقت حس خوشایند، قدرت، یا حتی ارزش اجتماعی و دوست‌داشته شدن را القا کند—اما این شادی، دوام چندانی ندارد.

کمبود ارتباطات عمیق انسانی، فقدان حمایت اجتماعی، یا بحران‌های زندگی مانند شکست‌های شغلی و عاطفی، می‌تواند افراد را به سوی خرید درمانی سوق دهد. در این حالت، فروشگاه‌ها تبدیل به پناهگاه‌هایی برای التیام هیجانات منفی می‌شوند؛ جایی که با کنترل انتخاب، حس تسلط بر بخش کوچکی از زندگی دوباره تجربه می‌شود. خرید برخی برندها و کالاهای لوکس نیز برای بسیاری، نشانگر نوعی جبران کاستی‌های درونی و تلاشی برای تثبیت هویت شخصی و کسب مقبولیت اجتماعی است.

اما پژوهش‌های رفتاری نشان می‌دهد که این لذت کوتاه‌مدت، گاهی با احساس پشیمانی، عذاب وجدان و حتی مشکلات مالی همراه می‌شود. به مرور زمان، خرید درمانی می‌تواند به یک چرخه ناسالم تبدیل گردد؛ چرخه‌ای که در آن، فرار از کمبودهای عاطفی به مشکلات تازه روانی و اقتصادی دامن می‌زند. هرچه خلأهای روانی جدی‌تر و درمان‌نشده‌تر باشند، میل به خرید مداوم و بی‌هدف افزایش یافته و خودِ خرید هم به بخشی از مشکل بدل می‌شود.

رفع نیازهای عمیق روانی و بازسازی عزت نفس، تنها با مصرف بیشتر یا خرید اشیاء جدید ممکن نیست. متخصصان توصیه می‌کنند پیش از پناه بردن به فروشگاه، فرد با خود صادق باشد و نیازهای روانی خود را شناسایی کند؛ تقویت مهارت‌های خود مدیریتی، بهره‌گیری از مشاوره روان‌شناسی، بازگشت به فعالیت‌های خلاقانه و برقراری روابط انسانی سالم راهکارهایی است که می‌توانند خلأهای موجود را به روش‌های سالم‌تر و پایدارتر پر کنند.

در نهایت، خرید می‌تواند بخشی از لذت زندگی باشد، به شرطی که نقش داروی موقت را پیدا نکند و جایگزین تلاش برای بهبود واقعی وضعیت روانی نشود. جامعه‌ای سالم، جامعه‌ای است که اولویت را به درمان ریشه‌ای زخم‌های روانی بدهد، نه پوشاندن موقت آن‌ها با لذت زودگذر خرید.