قطع مکرر برق در ایران در سالهای اخیر، به چالشی پایدار و پرهزینه برای اقتصاد خانوارها و بنیان تولید ملی تبدیل شده است. در ظاهر، قطع برق شاید چند ساعت بینوری و گرما باشد، اما در بطن آن، هزاران ریال زیان، استرس، کاهش بهرهوری، و فرسایش اعتماد مردم به ساختار مدیریتی کشور نهفته است. در سطح خانواده، قطعیهای برق تأثیر مستقیمی بر هزینههای زندگی دارد. از مهمترین آنها میتوان به سوختن لوازم برقی مانند یخچال، کولر، ماشین لباسشویی یا تلویزیون اشاره کرد. تعمیر یا جایگزینی این وسایل در شرایط اقتصادی امروز، برای بسیاری از خانوارها باری سنگین است. از سوی دیگر، فساد مواد غذایی در یخچالهای خاموششده، یعنی هزینه دوباره برای خرید اقلام مصرفی روزمره. در مناطق گرمسیر یا فقیرنشین، حتی این موضوع میتواند به گرسنگی یا سوءتغذیه منجر شود. قطع برق، خانوادههای شاغل در خانه را نیز با بحران مواجه میکند. تعداد قابل توجهی از ایرانیان، به ویژه پس از دوران کرونا، به کسبوکارهای خانگی و آنلاین روی آوردهاند. از فروشگاههای اینترنتی گرفته تا طراحی گرافیک و تولید محتوا؛ همه نیازمند برق پایدار هستند. قطعیهای ناگهانی میتواند باعث از دست رفتن مشتریان، نابودی پروژهها و در نتیجه کاهش درآمد شود. این خسارتها در ظاهر جزئی به نظر میرسند، اما برای خانوارهایی با درآمد حداقلی میتواند فاجعهبار باشد. در بُعد کلان اقتصادی، قطعی برق بهویژه در تابستان، فشار عظیمی بر تولید ملی وارد میکند. کارخانهها و کارگاهها که اغلب با برنامهریزی دقیق تولید میکنند، با خاموشی ناگهانی مجبور به توقف کامل فعالیت میشوند. این توقف، نهتنها منجر به از دست رفتن ساعات کاری و کاهش تولید میشود، بلکه در صنایع وابسته مثل بستهبندی، حملونقل و صادرات نیز اختلال ایجاد میکند. برای مثال، اگر خط تولید یک کارخانه لبنیات به مدت دو ساعت از کار بیفتد، ممکن است صدها لیتر شیر فاسد و میلیونها تومان از سرمایه تولیدکننده از بین برود. هزینههای غیرمستقیم قطع برق نیز قابل چشمپوشی نیست. بسیاری از صنایع مجبور به خرید ژنراتورهای گرانقیمت یا پرداخت هزینههای بالا برای سوخت جایگزین هستند. این هزینهها در نهایت به افزایش قیمت کالاها منجر میشود، و باز هم بار آن بر دوش خانوارها میافتد. این چرخه، نوعی تورم پنهان ایجاد میکند که ناشی از مدیریت ضعیف منابع انرژی است. در نهایت، استمرار این روند، اعتماد عمومی به دولت و ساختارهای تصمیمگیر را کاهش میدهد. مردم هر روز با این پرسش مواجهاند که چرا باید هزینه ناکارآمدی سیستم انرژی کشور را از جیب خود بپردازند؟ خاموشی تنها قطع برق نیست؛ قطع جریان زندگی، تولید و امید است.